PATRONI ROKU

Wśród literackich patronów roku 2023 znaleźli się: WISŁAWA SZYMBORSKA            i ALEKSANDER FREDRO.

WISŁAWA SZYMBORSKA

 10 lat temu, w 2012 roku zmarła urodzona w 1923 roku wybitna polska poetka, eseistka, krytyczka, tłumaczka  - Wisława Szymborska. W 1996 roku otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, członkini Polskiej Akademii Umiejętności, dama Orderu Orła Białego.  Pierwsze wiersze opublikowała w 1945 r. w prasie literackiej. Wydała 12 zbiorów poetyckich, m.in.: „Dlatego żyjemy”, „Pytania zadawane sobie”, „Wołanie do Yeti”, „Sól”, „Sto pociech”, „Wszelki wypadek”, „Wielka liczba”, „Ludzie na moście”, „Koniec i początek”, „Chwila”, a także 4 zbiory felietonów o literaturze „Lektury nadobowiązkowe”, wybór „porad literackich” z okresu pracy w „Życiu Literackim” oraz zbiór zabaw literackich z różnych lat „Rymowanki dla dużych dzieci”. Senat w swojej uchwale podkreślił, że Szymborska do dziś inspiruje literaturoznawców, kulturoznawców, filozofów, krytyków sztuki, a także zwykłych czytelników. „Tematy, które poruszała w swojej poezji, wciąż są aktualne. Forma, jaką się posługiwała, ciągle zachwyca mistrzostwem” – napisali senatorowie.

ALEKSANDER FREDRO

W tym roku  obchodzimy 230 rocznicę urodzin–najwybitniejszego polskiego komediopisarza, a także pamiętnikarza, poety oraz żołnierza kampanii napoleońskich. Był uczestnikiem wyprawy na Moskwę w 1812 r., a za męstwo został odznaczony orderami Virtuti Militari oraz Legii Honorowej. Fredro urodził się 20 czerwca 1793 roku w Surochowie, w bogatej rodzinie szlacheckiej. Nauki pobierał w domu rodzinnym, nigdy nie uczęszczał do szkół publicznych.  Zmarł we Lwowie 15 lipca 1876 roku. To twórca oryginalnej polskiej komedii, autor kilkudziesięciu utworów scenicznych, takich jak: „Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca”, „Zemsta”, „Pan Jowialski”. Zadebiutował w 1815 r. jednoaktówką „Intryga na prędce czyli nie ma złego bez dobrego”.

Wśród literackich patronów roku 2022 znaleźli się:  MARIA KONOPNICKA i JÓZEF WYBICKI.

MARIA KONOPNICKA

W 2022 roku przypada 180. rocznica urodzin urodzonej w Suwałkach Marii Stanisławy Konopnickiej  i z tej okazji Sejm RP postanowił uhonorować ją tytułem Patrona Roku. Maria urodziła się 23 maja 1842 roku jako Maria Stanisława Wasiłowska, a zmarła 8 października 1910 roku we Lwowie. Polska pisarka i poetka okresu pozytywizmu, ale też tłumaczka i publicystka.  Zadebiutowała w czasopiśmie "Kaliszanin" w 1870 roku, używając pseudonimu "Marko". W 1881 roku wydała pierwszy tomik poezji. Redagowała pismo "Świt", współpracowała z tygodnikiem "Bluszcz". Była honorową członkinią Towarzystwa Szkoły Ludowej. Na łamach "Kuriera Warszawskiego" zajmowała się krytyką literacką. Zasłynęła przede wszystkim prozą i utworami skierowanymi do dzieci. Walczyła o prawa kobiet, o pomoc dla więźniów politycznych i kryminalnych. Za pomocą utworów protestowała przeciwko ustrojowi oraz niesprawiedliwości społecznej. Uczestniczyła w proteście  przeciwko prześladowaniu dzieci polskich w z zaborze pruskim, czego wymownym przykładem jest wiersz "O Wrześni". W 1908 roku opublikowała "Rotę" - wiersz, który był jej protestem przeciw germanizacji w zaborze pruskim. 

Prace uczniów naszej szkoły poświęcone twórczości Marii Konopnickiej


 
 

Utwory Konopnickiej:

1. Nowele: Dym, Mendel Gdański, Nasza szkapa, Miłosierdzie gminy

2. Dla dzieci: Na jagody, O Janku Wędrowniczku, O krasnoludkach i sierotce Marysi, Szkolne przygody Pimpusia Sadełko, Co słonko widziało

3. Wiersze: Stefek Burczymucha, Wolny najmita, Kubek, Jaś nie doczekał, Rota, O Wrześni, Pieśń o domu

4.  Poematy: Pan Balcer w Brazylii, Imagina


JÓZEF WYBICKI

Kolejnym patronem został Józef Rufin Wybicki, który napisał Pieśń Legionów Polskich we Włoszech będącą od 1927 roku polskim hymnem narodowym. W 2022 roku minie dokładnie 200 lat od jego Wybickiego śmierci, 275 lat od urodzin 225 lat od powstania wspomnianej Pieśni. Z wykształcenia był prawnikiem, który karierę polityczną rozpoczął od udziału w elekcji królewskiej Stanisława Augusta Poniatowskiego w 1764 roku. Do historii przeszła jego protestacja zgłoszona w trakcie sejmu Repninowskiego w 1769 roku, która przez współczesnych uznawana jest za jedno z pierwszych działań konfederacji barskiej, do której Wybicki dołączył. Wielokrotnie był posłem na Sejm, jednak nie został wybrany na najważniejszy Sejm Wielki z 1788-1792 roku. Pomimo to brał udział w pracach nad wdrożeniem Konstytucji 3 maja jako przedstawiciel stanu mieszczańskiego. Po interwencji rosyjskiej i zwycięstwie targowiczan, wziął udział w tajnych przygotowaniach do wybuchu insurekcji kościuszkowskiej. Po jej upadku wyjechał do Paryża, gdzie dzięki jego staraniom udało się uzyskać zgodę na utworzenie wojska polskiego u boku Francji tzw. Legionów Polskich we Włoszech. Podczas wizyty w obozie legionów w 1797 roku stworzył słowa "Mazurka Dąbrowskiego". Ponadto był uczestnikiem wojen napoleońskich, w 1807 roku przyczynił się do utworzenia Księstwa Warszawskiego, po kongresie wiedeńskim współtworzył Królestwo Polskie. Cennym źródłem jego życia są jego pamiętniki, ponadto zajmował się publicystyką i pisał  na tematy społeczne, polityczne, ekonomiczne i moralne. W Będominie, miejscu urodzenia Wybickiego działa Muzeum Hymnu Narodowego.

Twórczość literacka:

1. Tragedie: Zygmunt August, Gustaw Waza

2. Komedie: Kulig, Szlachcic mieszczaninem, Mędrzec, Jarmark

3. Opery: Kmiotek, Polska, czyli oblężenie Trembowli,  Pasterka zbłąkana, czyli obraz wojny holenderskiej, Samnitka






Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Książka jest jak ogród

Wyjście klas trzecich do biblioteki publicznej      Za nami XXII Ogólnopolski Tydzień Czytania Dzieciom, który odbywał się pod hasłem ”Ksi...

Światowy Dzień Książki